Dla przeciętnego człowieka pchła, to po prostu pchła. Jednak powszechnie znane nam pchły (Siphonaptera) to cały rząd owadów. Wśród tego rzędu możemy wyróżnić gatunki takie jak pchła psia (Ctenocephalides canis), pchła kocia (Ctenocephalides felis), pchła piaskowa (Tunga penetrans), pchła szczurza (Xenopsylla cheopis) czy pchła ludzka (Pulex irritans) oraz wiele, wiele innych.
Wiele gatunków – wiele problemów
Wszystkie te gatunki cechują się pewnymi wspólnymi cechami. Cechami tymi są między innymi: ciało bocznie spłaszczone, silnie rozwinięte odnóża, które umożliwiają długie skoki oraz to, że są kosmopolitycznymi pasożytami zewnętrznymi ptaków i ssaków. Co to znaczy, że są kosmopolityczne? To oznacza, że gatunek ten posiada bardzo szeroki zasięgu geograficzny, obejmuje wiele stref klimatycznych i stref ekologicznych. Są to pasożyty zewnętrzne. Żywią się krwią żywiciela. Co więcej, nie robi im różnicy, jakiego gatunku jest żywiciel. Wielokrotnie spotykamy pchły kocie na psach i odwrotnie.
Jednak czy pchły gryzą ludzi?
Oczywiście, że tak. Co więcej, nie musi to być Pulex irritans – pchła ludzka. Gryzą nas także inne gatunki. W jaki sposób dostają się na nasze ciało? Pchły posiadają wyjątkowo silnie rozwinięte odnóża, dzięki czemu skaczą, jak na swój rozmiar, bardzo daleko i niewyobrażalnie wysoko. Jeśli nasz pupil posiada pchły, z łatwością mogą one przejść na nas. Ugryzienia pchły są bardzo charakterystyczne. Przypominają ugryzienia komara, ale jest ich dużo więcej. Powinniśmy wiedzieć, że pchły są niebezpieczne. Nie powinniśmy lekceważyć faktu, że nasz kot, czy pies je posiada. Nie chodzi tu tylko o to, że mogą pogryźć i nas.
Czy o to, że nieestetyczne i denerwujące (nie tylko dla nas) jest ciągłe drapanie się naszego pupila. Pchły są wektorami. Co to oznacza? Wektor to organizm, który przenosi pasożyty. Żywiąc się naszą krwią wstrzykują do naszego krwiobiegu swoją ślinę, a razem z nią jaja lub larwy pasożytów. Oczywiście to nie jest tak, że każda pchła jest wektorem. Jednak jej styl bytowania i częsta zmiana żywicieli sprzyja zakażeniu. Co więcej, nie są to byle jakie pasożyty. Pchła psia jest na przykład żywicielem pośrednim larw tasiemca psiego (Dipylidium caninum).
Za to pchła kocia może być żywicielem pośrednim i przenosić tasiemce Dipylidium i Hymenolepitis. Żeby tego było mało, to nie jedyne zagrożenie, jakie powodują pchły. Do worka powodów, dlaczego należy leczyć z tych małych owadów, powinniśmy także dorzucić fakt, że wywołują one APZS – alergiczne pchle zapalenie skóry. Doprowadzają u młodych zwierząt sporą utratę krwi. Ta zaś prowadzi do anemii. Pchły roznoszą także zarazki. Możemy się od nich zarazić wąglikiem, gorączką śródziemnomorską, dżumom… Przenoszą endemiczny dur mysi, dur plamisty, riketsje, wirusa białaczki kociej.
W dodatku niektóre gatunki mogą roznosić gorączkę rzeczną, a pchła psia może przenosić larwy nicieni Dirofilaria immitis. Uwagę należy także poświęcić pchle ludzkiej. Ta, prócz części wymienionych wyżej pasożytów i chorób, odpowiedzialna jest również za zakażenia gronkowcem złocistym. Jest ona żywicielem pośrednim nie tylko tasiemca psiego, ale także tasiemca karłowatego (Hymenolepis nana) i Hymenolepis diminuta. Warto więc postawić na profilaktykę.
Do zadań prewencyjnych przeciwko pchłom należą (dla zwierząt) obroże i środki przeciw pchłom, szampony i pudry przeciwpchelne, a także częste odkurzanie całego mieszkania. Warto wspomnieć, że jaja pcheł są bardzo odporne na zniszczenia, dlatego czynności te mogą okazać się mało skuteczne. Może okazać się, że będziemy musieli wyprać wszystkie dywany i wykładziny, a także inne tkaniny w domu, które mogły mieć kontakt z naszymi czworonogami. W tym także wyprać tapczany, kanapy i fotele.
Możemy spróbować pozbyć się pcheł stosując środki owadobójcze w aerozolach. Działają one jednak jedynie na dorosłe osobniki. Innym sposobem jest regularne stosowanie u psów i kotów kropli, a także tabletek. Działają one przeważnie również na kleszcze i są w większości przypadków skuteczniejsze od przeciętnej obroży przeciwpchelnej. Cena tych środków różni się w zależności od firmy i wagi naszego zwierzaka. Jeśli to nie wystarczy, musimy udać się do lekarza weterynarii. Polecić on może nam środek dezynfekujący dom. Jest on jednak bardzo drogi.
Nie ma problemu, by nasz czworonóg złapał pchłę. Duży problem pojawia się w miastach. Tam psy wychodzą na spacery w miejsca, gdzie spotykają się z innymi przedstawicielami swojego gatunku. Na trawnikach, w parkach, na wybiegach psich możemy załapać nie jedną pchłę. Walka z tymi owadami może być ciężka i długa. Dlatego warto zapobiegać, by w przyszłości nie mieć problemu ze zdrowiem pupila i swoim.
