Pamiętam jak dziś- miałam otrzymać w liceum piątkę na koniec roku, ale pani profesor zapytała mnie jeszcze o „drobiazg”- co to jest wyrażenie przyimkowe. Czarna dziura! przeszłam gładko przez wszystkie epoki literackie a utknęłam na takim drobiazgu. Minęło tyle lat, a ja wciąż o tym „drobiazgu” pamiętam.
Z całą moja piątka pociech przerobiłam ten temat i one na pewno nigdy nie zapomną wyrażeń przyimkowych. Nie dręczyłam ich, broń Boże. Można bowiem w łatwy sposób to pojęcie wyjaśnić.
Jeśli dziecko pozna już dobrze nieodmienne części mowy, a w tym przyimki, to potem jest już łatwo przejść do wyrażeń przyimkowych. Jak to robię? Dla pewności sprawdzam znajomość przyimków. dziecko wymienia mi te, które pamięta, a więc „na”, „do”, „z”, „ze”, „w”, „we”, „nad”, „pod”, „między” i tak dalej. Przypominam, że to nieodmienna część mowy wskazująca na położenie czegoś względem czegoś, np. kot na płocie, dym nad kominem itp.
Od razu widać, ze przyimek samodzielnie nic nie znaczy. połączony odpowiednio z innym wyrazem, tworzy coś logicznego. Dzieci zawsze pytały, z czy może łączyć się przyimek.
Moja odpowiedź zawsze była zawsze ta sama- z rzeczownikiem, liczebnikiem, przysłówkiem, przymiotnikiem (w użyciu rzeczownym) albo zaimkiem.
Moje dzieci zawsze dziwiły się, ze to właśnie wyrażenia przyimkowe- połączenie przyimka z podanymi częściami mowy. To takie proste- stwierdzały.
Potem wykonywałam z nimi serię ćwiczeń, w których łączyły przyimki z częściami mowy z rozsypanki wyrazowej. Powstawały nam wyrażenia przyimkowe typu- na komputerze, przed domem, za drzewem, do dwudziestu, obok nas itd. Mieliśmy z tego nawet niezłą zabawę.
